Niewidoczni

Dirty Pretty Things (Wielka Brytania, 2002)

Reżyser: Stephen Frears
Scenariusz: Steven Knight
Muzyka: David Byrne , Christian Henson
Zdjęcia: Chris Menges, kręcono w Londynie i w Shepperton
Gatunek: Dramat

Obsada:
         Okwe- Chiwetel Ejiofor
         Senay- Audrey Tautou

         Sneaky- Sergi López
         Juliette-Sophie Okonedo
         Guo Yi- Benedict Wong

 "Od II wojny światowej Wielka Brytania przyjęła spore migracje ludności z Europy, Afryki oraz Azji Południowej. Szczególnie duży napływ imigrantów miał miejsce w latach 1960–1973 oraz w latach 80. W 2001 r. 13,1% populacji stanowiły osoby pochodzące spoza Wielkiej Brytanii, co wskazuje na najwyższy wskaźnik imigracji w Europie. W niektórych miastach Wielkiej Brytanii procent mniejszości narodowych jest niemalże zbliżony do połowy ludności danego miasta i tak m.in. w Leicester stanowi 41,7%, w Londynie 40,1%, w Birmingham 34,4%"...tak podają oficjalne źródła, o tych mniej oficjalnych dotyczących nielegalnej imigracji oraz o tym jak żyli nie przeczytamy w rocznikach statystycznych czy dokumentach urzędników Urzędu Imigracyjnego. Dla zwykłych obywateli tacy ludzie byli Niewidoczni, choć dzięki nim mieszkańcy Wielkiej Brytanii nie musieli zajmować stanowisk robotniczych, wykonywać najgorzej płatnych prac dla niewykształconej ludności, a gospodarka i tak sie nakręcała...

Czarnoskóry Okwe w ciągu dnia jeździ taksówką, wożąc pasażerów z lotniska (na zmiany z innymi imigrantami),a nocami odbierając telefony i przyjmując podróżnych na recepcji niewielkiego hotelu Baltic. Senay to turecka muzułmanka-dziewica, pracująca nielegalnie jako pokojówka w hotelu Baltic, Ivan jest tam oddźwiernym, a Juliette- dziewczyną do towarzystwa. Guo Yi to imigrant z Chin pracujący w kostnicy. Historia każdego z nich jest inna, jednak wszystkich łączy mniejsza lub większa legalność pobytu w Londynie. Mogą przetrwać czy ukryć sie przed Urzędem Imigracyjnym tylko dzięki wzajemnej pomocy. Kiedy ktoś traci pracę, ktoś inny pomaga mu znaleźć inną, gdy chorują mogą zwrócić sie tylko do siebie nawzajem, bo pojawienie sie w szpitalu może wiązać sie z aresztowaniem i deportacją. Podobnie jest gdy stracą mieszkanie...wprawdzie nocowanie w kostnicy może wiązać sie z pewnym stresem u niektórych, ale lepsze to niż spanie na ulicy. Pewnego dnia Okwe znajduje w łazience hotelowej ludzkie serce, jako lekarz wkrótce ma sie przekonać, że nie tylko serca są przedmiotem zainteresowania jego szefa i menagera Sneaky'ego, okazuje sie jednak że to doktor Okwe ma wśród Niewidocznych przyjaciół, a sytuacja w jakiej sie znalazł tylko ułatwi realizację marzeń, bo nawet pracujący na czarno imignant je ma....
    Stephen Frears już w 2002 roku był znanym i nagradzanym reżyserem, nominowany do Oskara w 1990 roku za "Naciągaczy", dał sie poznać jako twórca kostiumowych "Niebezpiecznych związków" oraz gotyckiego horroru "Mary Reilly". W "Niewidocznych" podjął sie niezwykle ważnego tematu jakim była i jest zapewne do dzisiaj dla Welkiej Brytanii nielegalna imigracja. Nie opowiada jednak historii z punktu widzenia Urzędu Imigracyjnego, nie pokazuje bogatych dzielnic Londynu czy ludzi jeżdżących drogimi samochodami oraz mieszkających w luksusowych apartamentach. Przedstawia natomiast widzowi drugą stronę miasta, tą pełną krętych uliczek między stoiskami z chińskimi podróbkami oraz sklepiki z warzywami przez których zaplecza przemykają bohaterowie filmu do swoich wynajętych pokoi. Tej codzienności nie zobaczy żaden turysta, nie zrobi też zdjęcia, którym będzie sie mógł pochwalić później wśród znajomych. Ta szara, brutalna rzeczywistość jest dana jedynie tym, którzy w pogoni za lepszym życiem opuścili swój kraj i rodziny i nie zgodnie z prawem angielskim szukają szczęścia oraz możliwości legalnego pobytu zagranicą.
Podobnie sprawa sie ma z drugim głównym motywem filmu czyli handlem narządami czy to dla pieniędzy czy dla paszportu rzecz nie dotyczy bogatych obywateli, ale właśnie nieznanych nikomu, nielegalnych, nieświadomych ryzyka jakiego sie podejmują ludzi, którzy mogą wiele stracić, ale jeszcze więcej zyskać. Argument, że mogą uratować komuś życie, nie otrzymując w zamian żadnej pomocy medycznej, jest nieetyczny i niezrozumiały nie tylko dla głównego bohatera, ale budzący też sprzeciw dla takiego procederu jego przyjaciół.
Frears do swojego projektu zaprosił aktorów mniejszości etnicznych jak Chiwetel Ejiofor czy Benedict Wong, którzy są obywatelami angielskimi oraz Francuskę Audrey Tautou (to jej druga postać zagrana zaraz po "Amelii") i Hiszpana Sergi Lópeza ( mnie znanego z Mapy dzwięków Tokyo, recenzja tutaj:
http://www.film2me2you.blogspot.com/2013/01/mapa-dzwiekow-tokio.html ). Dzięki swoim aktorskim doświadczeniom stworzyli oni niezwykle charakterystyczne i dobrze nakreślone postacie, wiarygodne na tyle na ile widz może zorientować sie w faktycznym położeniu nielegalnie przybywających na obcych ziemiach. Szczególne, pierwszoplanowe role przypadły tu Audrey Tautou oraz Chiwetel Ejiofor, którzy przedstawiając historię Senay i Okwe zostali zauważeni i nominowani przez Europejską Akademię Filmową w 2003 roku.
Oprawą muzyczną, aranżacjami typowymi dla lat 90-tych XX wieku, zajęli sie zdobywca Oskara za "Ostatniego cesarza" David Byrne oraz debiutant (wtedy) na rynku muzyki filmowej Christian Henson. Razem stworzyli ścieżkę dźwiękową, która świetnie pasuje do zakazanych, niedostępnych miejsc w Londynie oraz ludzi tam żyjących.
Film warto obejrzeć przez wzgląd na jego temat i aktualną nadal wymowę oraz świetnie poprowadzoną grę aktorską czy ciemne zaułki miasta, których nie zobaczy sie nigdzie indziej. Uważam, że dla odświeżenia ktoś powinien nakręcić film o imigrantach i niekoniecznie powinien być to dokument...